1. Intencjonalność – zamierzone działanie, mające na celu kontrolowanie i podporządkowanie sobie osoby doznającej przemocy w rodzinie.
2. Nierównowaga sił – zdecydowana przewaga jednej ze stron w relacji (przede wszystkim psychiczna, również fizyczna).
3. Powodowanie cierpienia i bólu – narażanie zdrowia i życia na poważne szkody. Doświadczanie cierpienia i bólu powoduje, że ofiara traci zdolność do samoobrony.
4. Naruszanie praw i dóbr osobistych – sprawca, wykorzystując przewagę sił, narusza podstawowe prawa (np. do stanowienia o sobie, nietykalności cielesnej, godności itp.).
Cykl przemocy
1. Faza narastania napięcia – zwykle trwa najdłużej. Jest to faza, w czasie której do incydentów przemocy prawie wcale nie dochodzi lub są to zachowania nacechowane małą szkodliwością (np. Tylko krytyczne uwagi). Jest to okres, gdy w sprawcy kumuluje się napięcie. Niejako „gromadzi” on w sobie wszelkie trudne sytuacje, emocje, jakie przeżywa, a z którymi nie może sobie poradzić.
2. Faza ostrych incydentów przemocy (wybuchu) – faza trwająca najkrócej. Jest to czas, w którym dochodzi do gwałtownego wybuchu wszelkich uczuć, najczęściej sprawca jest wtedy najbardziej agresywny, a osoba doświadczająca przemocy wzywa policję na interwencję.
Zdarza się, że osoby doznające przemocy będące w związku czy w relacji ze sprawcą już długi czas są w stanie przewidzieć, kiedy ta faza nastąpi, czasami nawet niejako ją prowokują, by mieć ją za sobą. Wiedzą bowiem, że po niej nastąpi kolejna faza, czyli faza miodowego miesiąca.
3. Faza miesiąca miodowego – faza trwająca z różnym natężeniem w zależności od tego co akurat przeżywa sprawca, jak długo trwa sama przemoc itp. Jest to faza, w której sprawca po rozładowaniu czuje się bardzo dobrze i to samo okazuje swoim bliskim - jest czuły, kochający, troszczy się o bliskich, pomaga w domu, kupuje prezenty.
Przykładowe zachowania osób stosujących przemoc w różnych jej rodzajach:
Przemoc psychiczna
- wyśmiewanie,
- narzucanie własnych poglądów,
- chłód emocjonalny,
- szantaż, w tym emocjonalny,
- stała krytyka,
- wmawianie choroby psychicznej,
- izolowanie od bliskich, znajomych, pracy,
- straszenie zrobieniem krzywdy sobie, osobie doświadczającej, bądź innym, ważnym dla niej osobom,
- krzywdzenie zwierząt należących do osoby doświadczającej przemocy,
- niszczenie ważnych, cennych przedmiotów będących jej własnością,
- domaganie się bezwzględnego posłuszeństwa,
- ograniczanie snu, pożywienia itp.,
- wyzywanie,
- poniżanie, upokarzanie, zawstydzanie,
- grożenie.
Przemoc fizyczna
- popychanie,
- policzkowanie,
- szczypanie,
- ciągnięcie za włosy
- kopanie,
- bicie otwarta ręka i pięścią,
- duszenie,
- rzucanie i bicie przedmiotami,
- parzenie,
- polewanie substancjami żrącymi,
- podtruwanie,
- porzucenie w niebezpiecznej okolicy,
- nieudzielenie pomocy,
- użycie broni.
Przemoc seksualna
- wymuszanie współżycia seksualnego,
- wymuszanie nieakceptowanych form współżycia,
- zmuszanie do oglądania materiałów pornograficznych,
- zmuszanie do obcowania seksualnego z innymi osobami,
- stręczycielstwo,
- krytyka zachowań seksualnych i poniżanie w tej sferze życia,
- sadystyczne formy współżycia seksualnego,
- patologiczna zazdrość.
Przemoc ekonomiczna
- odbieranie zarobionych pieniędzy,
- uniemożliwienie podjęcia zatrudnienia,
- niezaspokajanie podstawowych, materialnych potrzeb członków rodziny,
- wydzielanie pieniędzy.
Przypadki przemocy w rodzinie należy zgłaszać Policji, która ma prawo interweniować o każdej porze i zapewnia bezpieczeństwo osobom, co do których istnieje podejrzenie, że są ofiarami przemocy.
Numery alarmowe Policji: 112 i 997
P A M I Ę T A J, że na przerwanie przemocy domowej nigdy nie jest za późno.